De Zalmhaven: bouw verloopt op rolletjes
Fotografie ©Rob Glastra Fotografie
Het meest prestigieuze bouwproject van het land wordt geleid door Bernd Schönherr. Hij ziet tot zijn tevredenheid dat De Zalmhaven I, vlak naast de Erasmusbrug, gestaag de hoogte in schiet - op weg naar die magische 215 meter. Ondanks de coronacrisis ligt de bouw op schema.
Publicatie door: Antti Liukku, 19-10-20. Bron: AD
"Nee, hij kan zich niet meer verstoppen,’’ constateert projectdirecteur Bernd Schönherr. Na twee jaar slopen, heien en bouwen is De Zalmhaven I de honderd meter gepasseerd. Het gaat hard: per week komt er een verdieping bij. Het gebouw is op weg op om, met 215 meter, de hoogste woontoren van de Benelux te worden.
De toren-in-aanbouw dringt zich op aan de Rotterdamse skyline. ,,Nu steekt-ie al boven de naastgelegen Hoge Heren uit. Je begint de Zalmhaventoren overal in de stad te zien. Natuurlijk maakt ons dat trots. Maar hoogste toren of niet, wat mij betreft is het een project als alle anderen. Een project dat gewoon succesvol moet worden afgerond. Met een goed plan en met goede mensen. Zo simpel is het.’’
Bernd Schönherr, projectdirecteur De Zalmhaven. Foto ©Jan de Groen | Fotografie
Echte werk
De oorspronkelijk uit Oostenrijk afkomstige Schönherr is namens BAM Bouw en Techniek al vier jaar met De Zalmhaven bezig. De eerste twee jaar met de ‘engineering’ en de virtuele bouw in een 3D-programma. Twee jaar geleden ging de eerste paal in de grond en begon het echte werk.
Schönherr klopt het even af op de tafel van de bouwkeet aan de Gedempte Zalmhaven, en zegt: ,,Tot nu gaat alles voorspoedig. We liggen op schema.’’ Op een informatiebord op de bouwplaats staat dat er 517 dagen is gewerkt zonder ongeval. Het aantal ‘gerapporteerde ongevallen’ staat op drie. Volgens Schönherr ging het om kleine zaken. ,,Denk aan ongelukjes die met een pleister kunnen worden afgedaan. Veiligheid op de bouwplaats is voor ons topprioriteit. Als een bouwvakker met een hamer op zijn duim slaat, dan maken we daar ook een melding van. De score is gelukkig laag, terwijl er dagelijks toch zo’n 300 bouwvakkers op het terrein rondlopen.’’
Bernd Schönherr, projectdirecteur BAM“Hoogste toren of niet, wat mij betreft is het een project als alle anderen.”
Op slot
De coronacrisis heeft niet voor groot oponthoud gezorgd. Al gingen bij de eerste ‘intelligente lockdown’ verschillende bouwvakkers plotsklaps naar huis, bijvoorbeeld naar Oost-Europa. ,,Ze waren bang dat hun land voor lange tijd op slot ging en vertrokken. Dat is goed gekomen. In Nederland konden we gelukkig doorbouwen. In andere landen, zoals België en het Verenigd Koninkrijk, is de bouw tijdelijk stilgelegd.’’
Ook de aanvoer van materialen is niet in grote problemen gekomen. Terwijl bijvoorbeeld de natuurstenen gevelelementen uit Spanje komen, een land dat een tijdje volledig was afgesloten. ,, Met een pandemie hebben we natuurlijk geen rekening gehouden. Maar we houden van te voren wel rekening met vertragingen of ongelukjes. Er kan altijd een vrachtwagen een lekke band krijgen, om maar iets te noemen. Vandaar dat we sowieso een voorraad natuursteen hadden aangelegd, voor twee maanden. Dat kwam goed van pas.’’
Voordeuren
De bouw van een wolkenkrabber is een logistiek huzarenstukje. Naast natuursteen uit Spanje komt het travertin uit Turkije. De honderden voordeuren, om een ander voorbeeld te noemen, komen uit Zweden. ,,Leveranciers komen overal vandaan; Frankrijk, Duitsland of gewoon Nederland.’’
Aan de Keileweg is een centraal distributiecentrum ingericht om het vrachtverkeer van en naar de bouwplaats zo veel mogelijk te beperken. Daar worden kleine materialen verzameld en met elektrische wagens naar de Zalmhaven gebracht. ,,Als je niet oppast, komt er veel verkeer voorbij op een bouwplaats. Dan een wagen om toiletpapier af te leveren, dan weer eentje met spijkers. Het is beter om alles op afstand te verzamelen, want we willen geen opstoppingen van vrachtverkeer.’’ Volgens Schönherr is het aantal ‘grote verkeersbewegingen’ teruggebracht van 50 à 60 naar 30 à 40 per dag. ,,Het geeft rust op de bouwplaats en de directe omgeving. Kijk maar, er zijn hier opvallend weinig vrachtwagens.’’
Fabriekshal
Meest in het oog springend is evenwel de grote hijsloods aan de top van toren, die tevens dient als reclamezuil. Hierbinnen wordt iedere week een verdieping afgewerkt, waarna de loods verder omhoog wordt gekrikt. Een bouwmethode die in Rotterdam nog niet veel gebruikt is. Alleen bij de bouw van de Delftse Poort, dertig jaar geleden, en bij de bouw van de toren van het Erasmus Medisch Centrum.
Een hijsloods is wel duurder, maar het grote voordeel is dat de bouwvakkers op grote hoogte zijn afgeschermd van weersinvloeden. De werklui gaan ’s ochtends omhoog en komen aan het eind van de dag weer naar beneden. In de loods staat zelfs een schaftkeet. ,,De mensen werken eigenlijk in een fabriekshal, we hebben op 104 meter hoogte geen last van wind en regen.’’
Buiten kijken
Aan de andere kant: de bouwvakkers kunnen niet echt van het uitzicht genieten. ,,Het uitzicht? Daar zijn ze echt niet mee bezig. Ze zijn aan het werk. En hier en daar kun je wel een beetje naar buiten kijken.’’ Bijzonder aan de hijsloods is ook dat deze weer uit elkaar kan worden gehaald en door BAM opnieuw kan worden gebruikt, licht Schönherr toe.
Bernd Schönherr, projectdirecteur BAM“Dit is voor Nederlandse begrippen ook een enorm groot project”.
In maart dan wel april wordt de 165 meter bereikt en kan het werk aan de top beginnen, waar penthouses en een horecagelegenheid komen. Dan gaat de hijsloods open en wordt een antenne van maar liefst 12 meter geplaatst. Dat wordt nog belangrijk klusje. ,,We krikken de antenne langzaam omhoog. Dat zal een mooi beeld opleveren’’, voorspelt hij.
Bouwmaterialen worden gehesen in de hijsloods, waar iedere week een verdieping wordt gebouwd. Foto ©Jan de Groen | Fotografie
Daktuin
Naast de 215-meter hoge toren bestaat het project ook uit een dubbele woontoren van zeventig meter, met op de begane grond herenhuizen. Schönherr zegt wel te begrijpen dat alle aandacht naar de hoge toren gaat, maar vindt het niet helemaal terecht. ,,Dit is voor Nederlandse begrippen ook een enorm groot project. Een totaal andere bouwtechniek. Misschien wel net zo complex vanwege de combinatie met een grote parkeergarage, met bovenop een daktuin.’’
De oplevering van het project staat nog steeds gepland in het tweede deel van 2022.